Jak powstało pierwsze komercyjne opakowanie, czyli krótka historia kartonu

Za ojczyznę papieru uznaje się starożytne Chiny. Powstał on w odległej przeszłości, bo około w 107 roku n.e. Początkowo znany i wykorzystywany w Azji, dopiero kilka wieków później zaczął podbijać rynki europejskie. Pierwsze wytwórnie papieru na naszym kontynencie powstały dopiero w XII wieku, a do Polski ten użyteczny produkt dotarł pod koniec XV wieku. Jego zastosowanie początkowo było zupełnie inne. Wykorzystywany był do tworzenia kryz, czyli sztywnych kołnierzy ozdabiających szyję. 

Początki opakowań kartonowych

Dziś można stwierdzić, iż kryza była prototypem tektury falistej. To właśnie od tamtego momentu zaczęto zmieniać pewne technologie w taki sposób, aby zwykły papier stał się produktem bardziej funkcjonalnym. To właśnie w branży modowej na początku stosowane były opakowania tekturowe. W 1817 roku w Anglii po raz pierwszy użyto karton w celach komercyjnych. To tam został opatentowany wynalazek, a używany był głównie do transportowania kapeluszy. Edward Allen i Edward Healey otrzymali patent na zastosowanie papieru pofalowanego.

Przełomowe wynalazki

Podczas gdy w Anglii w kartonowych pudłach przewożono ozdobne kapelusze dla arystokracji, w Stanach Zjednoczonych, niejaki Albert Jones zaczął opracowywać inne funkcjonalne zastosowania dla kartonów. W 1871 roku wymyślił sposób na opakowania tekturowe, w których transportowane być mogą delikatne przedmioty ze szkła. To właśnie Jonesa uznaje się za twórcę tektury falistej. Dodatkowo, sam wynalazł maszynę, która produkowała pofalowany papier, czy jak sam mówił: „tworzywa opakowaniowego otrzymywanego przez podklejenie papieru karbowanego drugą warstwą papieru gładkiego”. W tym samym roku inny wynalazca G.Smyth wybudował maszynę do produkcji kartonów.

Odkrycie Roberta Gaira

Być może zupełnie inaczej wyglądałby świat dzisiejszych opakowań tekturowych, gdyby nie drobna pomyłka Szkota – Roberta Gaira. Po wojnie secesyjnej otworzył on z Brooklynie, znane w całych Stanach Zjednoczonych przedsiębiorstwo, które produkowało papierowe worki. W 1879 roku jeden z nieuważnych pracowników fabryki doprowadził do, jak myślano, fatalnej pomyłki. Poprzez nieodpowiednie ustawienie linijki z nożem, prasa zamiast prawidłowo składać papier przecięła 20 000 papierowych worków. Straty mogły okazać się ogromne. 

Niezrażony błędem Gair zaczął główkować, jak zamienić porażkę w sukces. Zaczął więc składać pocięte fragmenty na różne sposoby i odkrył, że dzięki odpowiednim cięciom i zagięciom możliwe jest wyprodukowanie gotowego do złożenia papieru. Dotychczas takie rozwiązania były niezwykle kosztowne i tylko luksusowe marki mogły sobie na nie pozwolić. Dzięki wynalazkowi opatentowanym w 1900 roku każdy mógł złożyć kartonowe pudełko – nawet samodzielnie w domu. Ten rewolucyjny produkt zaczęły doceniać największe marki na całym świecie. Od tego momentu zaczęła się całkiem nowa historia – opakowań komercyjnych.

Opakowania – czyli pudełkowy marketing

Zanim Gair wymyślił metodę łatwego wyprodukowania składanych kartonów, większość produktów była dostarczana do sklepów luzem – przewożone w skrzyniach, osłonięte trocinami. Sklepikarz towar wstawiał do gablot, a sprzedając klientowi owijał w celofan, czy zwykły papier. W momencie, kiedy upowszechniła się metoda zaproponowana przez Gaira największe światowe firmy otrzymały w prezencie dodatkową powierzchnię reklamową. Od tej chwili, ten najbardziej znany producent opakowań nawiązał współpracę ze światowymi markami – Bloomingdale, Colgate i Pond. Również koncerny tytoniowe zaczęły wykorzystywać nowy patent, jako opakowanie dla swoich produktów. Przełomem zaś była firma National Biscuit (dzisiejsze Nabisco) produkująca krakersy z kartonowych pudełkach. To ona zapoczątkowała produkcję swoich wyrobów na masową skalę i ten moment uważa się za początek dzisiejszych opakowań konsumenckich.